FORMAAT biedt verschillende soorten diagnostisch onderzoek.
Altijd gaat het om jeugdigen of jongvolwassenen. Ook ouders kunnen worden onderzocht in relatie tot hun rol als opvoeder van kinderen.
Meestal gaat het om beslissingsdiagnostiek, op basis waarvan de rechtbank een beslissing zal nemen. Dit kan zijn in civielrechtelijk of strafrechtelijk kader.
Onderzoek in civielrechtelijk kader
Bij civielrechtelijke zaken gaat het om onderzoek naar bijvoorbeeld:
- de noodzakelijkheid van uithuis- of thuisplaatsing van kinderen en jeugdigen,
- de invulling van omgang en/of gezag van de ouders,
- een second opinion of contra-expertise rond bovenstaande vragen,
- beoordeling van de noodzaak van plaatsing van een jeugdige in gesloten jeugdzorg
In het civielrechtelijke psychologisch onderzoek wordt gekeken naar eventuele gedragsproblemen en/of emotionele problemen bij een jongere, de interactie tussen ouders en kinderen, de ouderschapsvaardigheden van de opvoeders middels een gezinsonderzoek. Ook een persoonlijkheidsonderzoek bij de ouders kan worden verricht, voor zover relevant voor de opvoeding van kinderen.
Uit beschermingsoogpunt van de jeugdige is soms een gedwongen opname in een gesloten jeugdzorgsetting nodig. Omdat dit een ingrijpende maatregel is, verlangt de kinderrechter, die hiervoor een machtiging moet afgeven, een verklaring van een bevoegde gedragswetenschapper over de rechtmatigheid en de noodzaak van een dergelijke plaatsing.
Onderzoek in strafrechtelijk kader
Bij strafrechtelijke diagnostiek wordt onderzoek verricht naar minderjarige verdachten van een strafbaar feit (jeugdigen of jongvolwassenen). Het gaat hier om:
- het vaststellen van een eventuele stoornis of gebrekkige ontwikkeling van de verdachte,
- en advies over de mate van toerekeningsvatbaarheid,
- een inschatting van het recidivegevaar,
- een passend straf- of maatregelenadvies
Voor strafrechtelijke diagnostiek kan uitsluitend het Arrondissementsparket of de Arrondissementsrechtbank als opdrachtgever gelden. Hiervoor dienen onderzoekers een speciale deskundigheid en NRGD-registratie te hebben, welke bij FORMAAT aanwezig is.